Natascha van Weezel

Wat betekent het vandaag de dag, om ‘de derde generatie’ na de Holocaust te zijn? 

Natascha van Weezel (1986) is schrijfster, columnist en filmmaker. Zij is de dochter van de bekende (in 2019 overleden) parlementair journalist, radiopresentator en schrijver Max van Weezel en van Annet Bleich, die jarenlang voor de Volkskrant schreef. Natascha is ook de kleindochter van vier Joodse grootouders, die door vlucht en onderduiken de oorlog overleefden. 

Over wat het betekent om een kind te zijn van ‘de derde generatie’, schreef zij in 2015 het aangrijpende boek ‘De derde generatie – kleinkinderen van de Holocaust.” Ook op deze avond begint het verhaal bij de haar bewogen familiegeschiedenis. Dit linkt ze aan de actualiteit. Met name aan de manier waarop het extremen op het politieke spectrum steeds meer aan terrein winnen – met felle confrontaties op publiek terrein als gevolg. 

Natascha vertelt in deze lezing over haar eigen ervaringen als kleinkind van Holocaust overlevenden. Kan zo'n oorlog wel invloed op je hebben, als je het zelf helemaal niet hebt meegemaakt? Ze trekt het verhaal van de Holocaust en haar eigen grootouders echter veel breder. De Tweede Wereldoorlog was helaas bepaald niet de laatste. Ook nu weer woedt er een oorlog op ons continent . Hoe zal het later gaan met de mensen die dat nu meemaken? En wat kunnen wij als samenleving doen om te helpen? 

Ook deelt Natascha haar kennis over wetenschappelijk onderzoek naar inter-generationeel trauma. Wist u bijvoorbeeld dat er onderzoek is gedaan naar de nazaten van herten die rond 9 november 1989 in de buurt waren van de Berlijnse Muur? Ook zeven generaties later reageren de herten schrikachtiger dan hun soortgenoten. 

Ten slotte besteedt Natascha aandacht aan de herdenkingscultuur. De Tweede Wereldoorlog is 'al' 80 jaar geleden. Moeten we het eigenlijk nog wel blijven herdenken? En hoe lang nog? Zo ja: wat is het belang van herdenken? Moeten we nieuwe vormen vinden en ook andere groepen betrekken bij de herdenkingen of helemaal niet? Maar het allerbelangrijkste vraag: welke lessen kunnen we vandaag de dag nog leren van een oorlog die alweer best lang geleden lijkt? 

Deze lezing/workshop is ook erg geschikt voor scholen en bedrijven die het zelf moeilijk vinden om met hun personeel of leerlingen in gesprek te gaan over dergelijke onderwerpen. 

Op Natascha haar twintigste debuteerde ze met het boek Magere Jaren. Het was een dagboek dat ze bijhield van haar 14e t/m haar 19e. Haar dagboek was anders dan dat van andere meisjes. 

Ze schreef namelijk niet (alleen) over jongens en uitgaan, maar vooral over de eetstoornis waaraan ze leed: anorexia nervosa. 

In deze lezing/workshop vertelt ze het verhaar over haar eetstoornis. Wat ging eraan vooraf? Wat was het moment dat het echt de verkeerde kant opging? En hoe is ze uiteindelijk genezen? Of eigenlijk is een interessantere vraag: kun je wel helemaal genezen van een eetstoornis? 

Wat Natascha al snel leerde was dat je doorzettingsvermogen moet hebben om die ziekte te overwinnen (en ook om het te krijgen trouwens). Jarenlang leefde ze op een kommetje yoghurt en een beetje fruit. Niet omdat ze per se dun wilde zijn - al dacht ze dat wel -, maar vooral omdat ze controle wilde houden. Controle over een wereld die ze doodeng vond. Uiteindelijk belandde Natascha in een kliniek waar ze een half jaar zat opgenomen. En langzaam maar zeker ging het licht weer schijnen.  

Deze workshop/lezing kan Natascha geven aan o.a. zorginstellingen, therapeuten, studenten, schooldirecteuren, verzekeringsmaatschappijen, jeugdzorg, gemeenten, diëtisten etc. Ze kan het dan puur op het thema eetstoornissen focussen, maar ze kan de lezing ook verbreden naar het thema veerkracht. Want nadat ze genezen was van haar eetstoornis ging het leven natuurlijk door. Met leuke en minder leuke dingen. In 2018 was iedereen ervan overtuigd dat ze terug zou vallen in haar eetstoornis. Haar vader kreeg de diagnose alvleesklierkanker en haar toenmalige partner waarmee ze samenwoonde - ze probeerden kinderen te krijgen - deelde haar opeens mee dat hij niet meer van haar hield. Ze woonde bij hem in huis en moest meteen vertrekken. Natascha voelde zich nooit eerder zo ellendig. Haar vader was doodziek, haar relatie ging uit, ze werd mantelzorger dus kon ze tijdelijk niet werken, ze had geen huis meer en na een vreselijk ziekbed van een jaar stierf haar vader. Toch viel ze niet terug. Op de een of andere manier bleef ze zelfs overeind staan. Ze vond het geheime wapen dat ze eerder had moeten inzetten om mijn haar ziekte te overwinnen: veerkracht. 

Veerkracht is iets ongrijpbaars. We hebben het allemaal, maar kunnen het niet allemaal zo makkelijk vinden in onszelf. In deze lezing verteld Natascha over wat veerkracht nu eigenlijk is en hoe je het wél kunt aanboren. Het leven wordt er niet per se makkelijk door, maar je kan wel verder. En dat heeft ze gedaan: inmiddels heeft ze een fijn huis, het leukste werk ter wereld, een man en een baby. Haar vader mist ze nog elke dag en haar leven is heus niet elke dag een feest. Maar ze weet hoe sterk ze is en eigenlijk is iedereen dat, je moet het alleen zelf leren inzien. Daarbij helpt Natascha graag. 

Natascha van Weezel is schrijfster, filmmaker en columnist bij Het Parool. Al sinds jonge leeftijd heeft zij een grote interesse voor het onderwerp polarisatie. Hoe komt het dat sommige groepen lijnrecht tegenover elkaar staan? Kunnen we het in dit land nog wel met elkaar oneens zijn zonder de ander verrot te schelden? Wanneer verandert iemand in een vijand? Wat voor problemen levert dat vijanddenken op? En het belangrijkste: hoe kunnen we dit doorbreken? Nu het anti-institutioneel-extremisme toeneemt zijn deze vragen relevanter dan ooit voor bedrijven, scholen, overheid en gemeenten. 

Aan de hand van een persoonlijk verhaal over haar Joodse familiegeschiedenis én de lessen die zij op jonge leeftijd in Israël leerde (als er één gepolariseerd land bestaat, is dat het wel), vertelt Natascha over de dynamiek achter polarisatie in Nederland. Daarbij gaat ze ook in gesprek met de deelnemers. Welke vooroordelen leven er bij deze groep mensen? Hoe denken zij over verharding op sociale media? En krijgen de deelnemers zélf wel eens te maken met de (negatieve) gevolgen van (online)polarisatie? 

Als dialoogleider heeft Natascha veel ervaring met het creëren van een veilige sfeer in groepen (alle groottes zijn welkom). Verwacht dus een interactieve bijeenkomst vol persoonlijke verhalen en ervaringen. Soms confronterend, maar altijd constructief en hoopvol. Want uiteindelijk zijn we allemaal in staat op bruggen te bouwen in een wereld die steeds verdeelder lijkt.