Hoe lang is iemand leuk om naar te luisteren? Sommige mensen kunnen uren over een drol vertellen en de zaal ligt aan hun voeten. Anderen laten mensen al na 5 minuten afhaken, zelfs als ze de ware toedracht van de moord op Kennedy zouden onthullen. Hoe ga je daar mee om? Je wilt mensen niet te ver inperken (“wat jammer dat meneer X maar 5 minuten kreeg, ik zat er helemaal in en toen kapte de voorzitter hem al af”), maar je wilt ook niet een hele zaal langzaam zien afdwalen naar het plafond of smartphone omdat alleen de spreker zelf het een nuttig verhaal vindt.
TIPS
1. Laat spreektijd bepalen door kwaliteit, niet door belangrijkheid
Deze zou voor zich moeten spreken. Maar ja. Zeg maar eens tegen de directeur/minister/gast van ver/ouwehoer dat hij maar 5 minuten krijgt. Geef grote ego’ s daarom een mooie rol zonder tekst (jurylid, iets onthullen/aannemen, etc.). Ego gestreeld, zaal niet verveeld.
2. Laat spreektijd bepalen door de mate van relevantie
Niemand zit te wachten op een promopraatje van de sponsor of subsidieverlener, hoe belangrijk de spreker ook is. Terwijl mensen ook vol aandacht kunnen zijn voor een slechte spreker, als ze het verhaal belangrijk vinden. De factor ‘relevantie’, kan de aandacht spanne van de factor ‘kwaliteit’ flink verkorten en verlengen. Maar nooit vervangen.
3. Bemoei je met vorm en inhoud
Is iemand een ongeleid projectiel? Laat deze een aantal vragen beantwoorden. Is iemand lang van stof? Geef minder tijd. Vind iemand het eng/lastig? Geef dan een vast format. Praat iemand makkelijk, geef dan geen vast format. Wees niet bang mensen een format op te leggen, maar zorg wel dat het mensen helpt in plaats van beperkt.
Nog belangrijker: bemoei je met de inhoud. Zeg niet: “U krijgt 20 minuten, vertel maar waar u zin in heeft”. Maar geef concreet aan wat je van iemand verlangt en durf daar ver in te gaan. Je hoeft niet iemand zijn speech uit te schrijven, maar je wilt voorkomen dat je achteraf denkt “had ik het maar zelf gedaan, ik wist beter wat de zaal wilde horen”.
4. Maak het interactief
Weest niet bang interactiviteit op te leggen. Laat mensen vooraf vast vragen indienen, laat de spreker de zaal vragen stellen of stellingen voorleggen. De mogelijkheden zijn eindeloos.
5. Bij twijfel: interviewen
Op basis van zijn CV was het de ideale spreker, dus heb je hem 20 minuten gegeven. Maar je ziet hem worstelen, je hoort dat het over het verkeerde onderwerp gaat, je voelt de zal afhaken en… je kunt niks doen. Tijdens het spel de spelregels veranderen, daar kom je bijna nooit mee weg. Laat daarom bij twijfel (je kent de spreker niet of je twijfelt aan de inhoud of ‘boeivermogen’) de dagvoorzitter de spreker interviewen. Leuker om naar te luisteren, beter bij te sturen. En de spreker? Die is opgelucht dat die niet hoeft te speechen en vakkundig door geholpen wordt te vertellen wat hij graag vertelt.
Geschreven door: Rogier Elshout
Foto: Fidel Castro: wereldrecord houder ‘langste speech houden in de VN’: 4h 29′. In eigen land heeft hij zelfs een keer een speech van maar liefst 7h 10’gegeven.