Luisteren – De meest ondergewaardeerde en onderontwikkelde vaardigheid die we bezitten

Luisteren is moeilijk en al helemaal niet vanzelfsprekend.

Ik heb dit zelf ondervonden tijdens het eerste socratische gesprek dat ik in mijn leven voerde. Tijdens zo’n gesprek ga je in gesprek over denkbeelden en opvattingen. Een van de belangrijkste regels gedurende zo’n gesprek is dat voor je iets wilt zeggen, je de laatste zin van de vorige spreker moet herhalen. Wat me toen opviel, is dat het heel moeilijk is om die laatste zin terug te halen omdat je veel te druk bezig bent met het bedenken en formuleren van wat je zelf wilt gaan zeggen.

In een socratisch gesprek is dat dus onmogelijk: je moet luisteren naar de persoon tegenover je, want je weet niet wanneer hij of zij de laatste zin uitspreekt. Gedurende het socratische gesprek veranderde voor mij de gehele essentie van het voeren van een conversatie. Ik was goed aan het opletten om daadwerkelijk te kunnen reageren op wat de persoon tegenover me zei. Achteraf viel me pas op dat écht luisteren iets is wat we onszelf nog maar weinig eigen maken.

Onlangs las ik een artikel in The Financial Times betreffende meer nieuwe inzichten over de kunst van het luisteren. In het artikel werd Scott Cook, eigenaar van E-bay en succesvol zakenman, aangehaald. Hij zei: “De grootste contributie aan het leiden van organisaties vandaag de dag is weten wanneer je moet zwijgen. Ik laat mensen die kennis van zaken hebben over een bepaald onderwerp praten, zodat ik kan luisteren.” De Columbia Business School bevestigt dit door een studie die uitwijst dat de effectiviteit van leiderschap afhangt van de vaardigheid van de leider om te luisteren.

Ik geloof dat dit niet alleen opgaat voor onze leiders, maar voor ieder van ons. We leven in een radicaal veranderde wereld waarin oude patronen plaats maken voor een totaal ander systeem. Hierdoor is samenwerken een must geworden. Luisteren is de essentie van samenwerken. Als je kunt luisteren naar een ander individu, een organisatie of een groep, dan pas kun je echt samenwerken. Dat is de enige manier waarop we echt contact kunnen leggen in het nieuwe systeem waarin we leven.

Hoe ziet dat nieuwe systeem eruit? En met welke elementen zullen we nog meer rekening mee houden om succesvol te blijven in deze radicaal veranderende wereld?

Alle antwoorden heb ik nog niet, maar ik houd mijn oren goed open.

Geschreven door: Farid Tabarkik